Het gezamenlijk oplossen van een geschil met behulp van een neutrale conflict-bemiddelaar, dat is precies wat mediation betekent. Vrijwel voor elk geschil is er een passende oplossing te vinden die ook de betrokken partijen aanvaardbaar vinden. Maar vaak zien zij, doordat ze in het conflict zijn verwikkeld, die oplossing niet. Hulp van een mediator kan daarin verandering brengen.
Een kenmerk van een mediator is dat zij geen standpunt innemen. Daarentegen helpen zij de partijen om een eigen oplossing te vinden. Bij mediation is het de bedoeling dat partijen zelf naar een oplossing toewerken. De mediator zal hierbij slechts suggesties geven, zodat de partijen in een mogelijke oplossingsrichting kunnen denken. Uit ervaring blijkt dat vaak gezamenlijk een oplossing kan worden bereikt, waarmee alle betrokkenen vrede mee hebben. Juist dat is de reden dat steeds meer geschillen opgelost worden via mediation. Dit komt zowel in persoonlijke als in zakelijke kwesties voor. Voorafgaand aan de mediation moeten beide partijen een mediationovereenkomst ondertekenen waarin zij beloven dat alles wat er tijdens de gesprekken besproken wordt, geheim blijft en niet aan anderen (zo ook niet aan een rechter) wordt medegedeeld. Op deze manier krijgt iedere partij dus de kans om vrijuit zijn mening te uiten. Het komt ook wel eens voor dat beide partijen een advocaat of adviseur ingeschakeld hebben, in dit geval zal ook deze juridische adviseur akkoord moeten gaan met de geheimhouding.
Mediation kan alleen op basis van vrijwilligheid plaatsvinden. Niemand kan gedwongen worden om aan mediation mee te werken. Dit is juist het verschil met een gerechtelijke procedure. Bij een gerechtelijke procedure kunt u namelijk wel betrokken worden en in zekere mate gedwongen worden om de rechter uitleg te geven over een bepaald gedrag.
Mediation kent een aantal voordelen, deze vindt u onder het kopje ''Voor- en nadelen mediation''.